در گذشته، بیت کاین و آلت کاین‌ها با یکدیگر معامله می‌شدند و از آنجا که نوسانات زیادی داشتند، تریدرها با سود یا ضرر چشمگیر مواجه می‌شدند و امنیت کافی نداشتند؛ به همین دلیل کاین‌های باثبات به منظور کنترل نوسانات دیگر کاین‌ها طراحی شدند. در این مطلب، به این موضوعات می‌پردازیم که استیبل کاین چیست ؟ چه دلایلی برای ثبات قیمت وجود دارد؟ ارزهای استیبل چه کاربردهایی دارند؟ آیا این ارزها پشتوانه دارند؟ و از چه روش‌هایی برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می‌کنند؟ در ادامه با ما همراه باشید.
با وجود این که بیت کاین محبوب‌ترین رمز ارز است، اما قیمت آن نوسانات شدیدی دارد؛ به حدی که ممکن است در عرض ۱۰ دقیقه، ۱۰ درصد قیمت خود را از دست بدهد و یا همین مقدار افزایش قیمت داشته باشد. این نوسانات شدید در کوتاه‌مدت، باعث می‌شود که BTC و دیگر رمز ارزهای محبوب برای استفاده در معاملات روزمره مناسب نباشند. در واقع، یک ارز باید به عنوان ذخیره ارزش و وسیله مبادله عمل کند و ارزش آن در بلندمدت ثابت بماند. مردم از پذیرش ارزهایی که از قدرت خرید فردای آنها مطمئن نباشند، خودداری می‌کنند.
به صورت ایده‌آل، یک ارز رمزنگاری شده باید قدرت خرید خود را حفظ کند و حداقل تورم را داشته باشد؛ یعنی مردم را به خرج کردن آن به جای نگهداری تشویق بکند؛ استیبل کاین‌ها راه حلی برای این موضوع مهم هستند.
چه دلایلی برای ثبات قیمت وجود دارد؟
دو دلیل اصلی برای ثبات قیمت ارزهای فیات وجود دارد؛ یکی دارایی‌هایی است که پشتوانه این ارزهاست و دیگری، رفتار بازار با کنترل مقامات دولتی مثل بانک‌های مرکزی است. زمانی که ارزهای فیات با یک دارایی مثل طلا پشتیبانی می‌شوند، ارزش آنها از نوسانات شدید در امان می‌ماند. حتی در مواردی که ارزش پول‌های فیات دچار نوسانات شدید می‌شود، بانک‌های مرکزی وارد عمل می‌شوند و با کنترل عرضه و تقاضا، ارزش ارز را ثابت نگه می‌دارند. بیشتر ارزهای دیجیتل فاقد این دو ویژگی هستند؛ آنها هیچ پشتوانه‌ای ندارند و نهاد مرکزی وجود ندارد که در زمان لزوم، قیمت را کنترل کند. استیبل کاین‌ها فاصله بین ارزهای فیات و رمز ارزها را پر می‌کنند.
کاربردهای ارزهای باثبات
این نوع رمز ارزهای باثبات، معمولا با یک ارز فیات مثل دالر آمریکا پشتیبانی می‌شوند. دو نمونه از استیبل کاین‌های محبوبی که هم قیمت با دالر آمریکا هستند، تتر (USDT) و BUSD هستند؛ اما در کل چند ارز دیجیتل باثبات وجود دارند، که از محبوبیت زیادی برخوردار هستند و در دنیای بلاکچین و ارزهای دیجیتل موارد استفاده زیادی دارند. در زیر به معرفی چند استیبل کاین با پشتوانه ارزهای فیات می‌پردازیم:
پشتوانه دالر آمریکا
- تتر (USDT)
- BUSD
- TrueUSD
- دالر جمینای (GUSD)
- USDCoin
- پاکسوس (Paxos Standard)
- دای (DAI)
- HUSD
- sUSD
- MUSD
- امپلفورت (AMPL)
پشتوانه پوند بریتانیا
- پوند بایننس (BGBP)
پشتوانه یورو
- یوروی استیبل (EURS)
پشتوانه لیر ترکیه
BiLira
معرفی تتر (USDT)
تتر یکی از اولین استیبل کاین‌ها و معروف‌ترین آنهاست. USDT توسط وثیقه دالر واقعی و به صورت خارج از زنجیره پشتیبانی می‌شود؛ یعنی در جایی در دنیا، توسط یک نهاد مرکزی کنترل می‌شود. البته در اینجا تنها یک مشکل وجود دارد؛ شرکت Tether که این توکن‌ها را تولید می‌کند، هرگز به طور کامل اثبات نکرده که این توکن‌ها پشتوانه دارند. همچنین از آنجایی که متمرکز است، می‌تواند به اختیار خود و یا طبق قانون گذاری‌های خاصی، آدرس‌های کاربرانی که به آنها مشکوک است را مسدود کند. به علاوه، قانون‌گذاران به دنبال پیگیری تترها هستند و سازوکاری تدارک دیده‌اند، که ممکن است USDTهای کاربران کشورهای تحت تحریم با بلوکه کند.
اما به هر حال با ذخیره امن در صندوق بانک‌ها، سرمایه گذاران می‌توانند مطمئن باشند که تترهایشان هر کدام ۱ دالر ارزش دارد و قیمت آن ثابت باقی می‌ماند. تتر در بین تمام استیبل کاین ها، بیشترین کاربرد را داراست؛ تقریبا ۸۰ درصد معاملات رمز ارزهای استیبل با USDT انجام می‌شود. بکسک پول استیبل کاین که می‌توان برای تتر استفاده کرد، شامل تمام انواع ولت‌هایی است که از توکن‌های ERC20 پشتیبانی می‌کنند. برای آشنایی کامل با USDT، مقاله زیر را مطالعه کنید:
معرفی USDCoin
USDCoin یکی دیگر از معروف‌ترین ارزهای دیجیتل باثبات است. USDC استیبل کاین رسمی صرافی Coinbase است که با هدف قانون‌گذاری شدن و شفافیت بیشتر نسبت به تتر ایجاد شده است. این توکن باثبات دارای مجوز اقتصادی و صلاحیت رسمی برای فعالیت است. این شرکت و حساب‌های بانکی که ذخایر ارز USDCoin را نگهداری می‌کنند، مورد بررسی و بازبینی قانونی قرار گرفته‌اند تا مشتریان مطمئن باشند که دارایی‌هایشان در جای امنی قرار دارد.
USDC نیز مانند تتر با دالر آمریکا پشتیبانی می‌شود و بر روی بلاک چین ابتریم است. کاین بیس همچنین این استیبل کاین را به صورت ارائه پاداش برای استفاده از صرافی، تبلیغ می‌کند. این شرکت گفته که USDC بخشی از ماموریت خود برای ساخت یک سیستم مالی باز برای دنیاست.
معرفی TrueUSD
TrueUSD یکی دیگر از ارزهای باثبات با پشتوانه دالر است. این استیبل کاین به اندازه دو مورد قبلی پذیرفته نشده، اما پتانسیل‌های زیادی دارد.
در مقایسه با USDT، این رمز ارز امکانات جالبی دارد؛ امکان بازخرید راحت دالر را ارائه می‌دهد (با یک کلیک)، شفافیت بسیار زیادی دارد و کدهای آن در دسترس عموم قرار دارند. در بلندمدت، این موارد مخصوصا شفافیت، می‌توانند پتانسیل زیادی برای پذیرش سرمایه‌گذاران ایجاد کنند.
ارزهای دیجیتل باثبات با پشتوانه جنس
پشتوانه برخی از استیبل کاین‌ها، جنسهایی مانند فلزات گران‌بها (طلا، نقره و غیره) است. این ارزهای باثبات تورم کمتری نسبت به استیبل کاین‌های با پشتوانه فیات دارند. به این دلیل که استخراج فلزات گران‌بها دشوارتر از تولید اسکناس است. خصوصیات این نوع ارزهای دیجیتل باثبات به شرح زیر هستند:
- ارزش آنها به نسبت یک یا چند جنس ثابت است و بر حسب تقاضا، قابل بازخرید هستند.
- قابلیت پرداخت توسط افراد مختلف، شرکت‌ها و حتی سازمان‌های مالی قانونی وجود دارد.
- مقدار جنس هایی که به عنوان پشتوانه این استیبل کاین‌ها در نظر گرفته شده است، در مقدار عرضه آن تاثیر می‌گذارد. یعنی به نسبت میزان موجود از جنسی مورد نظر توکن تولید می‌شود.
دارندگان استیبل کاین‌های با پشتوانه جنس، می‌توانند توکن‌های خود را طبق نرخ تبدیل برای دریافت دارایی واقعی بازخرید کنند. هزینه ثابت نگه داشتن این نوع ارزهای باثبات، همان هزینه ذخیره و محافظت از جنسی مورد نظر است. توکن‌های Digix Gold یکی از نمونه‌های Stablecoin با پشتوانه طلا است.
CACHE Gold با نماد CGT نیز یکی از محبوب‌ترین ارزهای باثبات با پشتوانه طلاست. هر توکن CGT توسط ۱ گرم طلای خالص که در جاهای مختلف دنیا ذخیره شده‌اند، پشتیبانی می‌شود. ارسال هر توکن CGT به منزله ارسال ۱ گرم طلای خالص است، که در هر نقطه از جهان با طلای واقعی قابل بازخرید است.
تتر گلد (XAUt) و پکس گلد (PAXG) نیز به همین صورت کار می‌کنند؛ اما به جای ۱ گرم طلا، با یک اونس طلا پشتیبانی می‌شوند.
معرفی پترو (Petro)
پترو یک ارز دیجیتل است که توسط دولت ونزوئلا در سال ۲۰۱۸ عرضه شده است. دولت ونزوئلا اعلام کرده که پشتوانه این رمز ارز ذخایر نفتی و طلای این کشور است. این ارز به عنوان جایگزینی برای بولیوار (واحد پول ونزوئلا) در نظر گرفته شده است.
رمز ارز پترو در بین جوانان و پزشکان ونزوئلا ایردراپ شده است؛ اما نقدی که به آن وارد می‌شود، این است که دولت این کشور بر روی مردم نظارت می‌کنند. همچنین قیمتی که توسط مقامات رسمی ونزوئلا اعلام می‌شود، با قیمتی که در بازار ثانویه وجود دارد متفاوت است.
ارزهای دیجیتل استیبل با پشتوانه کریپتو
پشتوانه این ارزهای باثبات، دیگر ارزهای دیجیتل هستند. از آنجایی که ذخیره ارزهای رمزنگاری شده ممکن است نوسانات زیادی داشته باشند، چنین استیبل کاین‌هایی دارای وثیقه بیشتر از حد لازم هستند؛ بدین معنا که مقدار بیشتری رمز ارز برای تولید مقدار کمتری از استیبل کاین به وثیقه گذاشته می‌شوند.
برای مثال، برای تولید ۱۰۰۰ دالر استیبل کاین دای، ۲۰۰۰ دالر ایتر استفاده می‌شود؛ این کار باعث می‌شود که نوسانات ایتر نصف شود. DAI مشهورترین توکن استیبل با پشتوانه کریپتو است.
دای (DAI)
دای استیبل کاینی است که از دیگر رمز ارزهای باثباتی که پشتوانه ارزهای فیات دارند، کاملا متفاوت است. هر دای معادل ۱ دالر است؛ اما نحوه ثابت نگه داشتن قیمت آن منحصر به فرد است. به جای مبادله توکن‌های DAI با دالر آمریکا، این استیبل کاین با ابتریم پشتیبانی می‌شود و یک توکن ERC20 است.
دای از سیستم پیچیده‌ای استفاده می‌کند که به صورت اتوماتیک و با قراردادهای هوشمند اجرا می‌شود. در کنار دای، توکن دیگری به نام MKR وجود دارد که برای اطمینان یافتن از ثبات قیمت ۱ دالری DAI به کار می‌رود؛ اگر قیمت دای از ۱ دالر فاصله بگیرد، توکن‌ها خریداری یا فروخته می‌شوند تا دوباره قیمت را روی ۱ دالر تثبیت کنند.
رزرو (RSV)
یک توکن وثیقه گذاری شده هیبریدی است که با فیات و دارایی‌های دیجیتلی پشتیبانی می‌شود. رزرو در ابتدا بر روی بلاکچین ابتریم و با هدف همکاری در بین بلاک چین‌های مختلف در آینده ساخته شده بود و اکنون به بلاک چین خود منتقل شده است.
مشابه توکن دای در شبکه میکر، توکن‌های RSV به صورت توکن حاکمیت به کار می‌روند، تا ثبات قیمت را به صورت غیرمتمرکز ایجاد کنند.
Stablecoinهای الگوریتمی (بدون وثیقه)
استیبل کاین‌های بدون وثیقه از هیچ پشتوانه‌ای استفاده نمی‌کنند؛ اما از مکانیزمی شبیه به بانک‌های مرکزی برای ثابت نگه داشتن قیمت‌ها استفاده می‌کنند. این نوع ارزهای با قیمت ثابت، نسبت به بقیه انواع استیبل کاین‌ها محبوبیت کمتری دارند.
برای مثال، ارز Basecoin با پشتوانه دالر، از یک الگوریتم اجماع برای کاهش یا افزایش عرضه توکن‌های خود استفاده می‌کند. چنین عملکردی شبیه به چاپ اسکناس توسط بانک مرکزی است، تا نوسانات قیمتی را کنترل کند. استیبل کاین‌های الگوریتمی با اجرای قرارداد هوشمند بر روی یک پلتفرم غیرمتمرکز و به صورت اتوماتیک کار می‌کنند. دو نمونه از معروف‌ترین استیبل کاین‌های الگوریتمی، امپلفورت (Ampleforth) و ترا (Tera) هستند.
تیرا (LUNA)
لونا یک استیبل کاین غیرمتمرکز است که توسط پلتفرم Terra تولید می شود؛ غیرمتمرکز یعنی به جای تکیه کردن به یک نهاد متمرکز قابل اعتماد، از یک الگوریتم پیچیده برای ثابت نگه داشتن قیمت استفاده می‌کند. برای این کار، شبکه Terra ذخایر روی شبکه را با کنترل عرضه و تقاضا به صورت اتوماتیک، متعادل می‌کند.
از آنجایی که تمام این‌ها در داخل قراردادهای هوشمند اتفاق می‌افتند، اگر قیمت استیبل کاین افزایش یابد، شبکه به صورت خودکار قیمت را کاهش می‌دهد تا ثابت بماند.
امپلفورت (AMPL)
این شبکه نیز پروسه مشابه Terra را طی می‌کند. به جای این که Ampleforth یک پشتوانه فیزیکی برای نگه داشتن قیمت روی ۱ دالر به کار ببرد، از یک پروسه به نام Rebase استفاده می‌کند.
Rebase با توجه به میزان عرضه و تقاضا، به صورت اتوماتیک عرضه را تنظیم می‌کند؛ اگر قیمت AMPL بیش از ۵ درصد افزایش یا کاهش یابد، شبکه خود به خود قیمت را تغییر می‌دهد تا آن را به ۱ دالر نزدیک کند.
ارزهای باثبات شکست خورده
استیبل کاین‌ها ممکن است با نوسانات بازار و یا هزینه‌های آپدیت و نگهداری و یا طی قانون‌گذاری، با شکست مواجه شوند. یکی از این استیبل کاین‌ها NuBits است که دلیل شکست آن، عدم توانایی در حفظ ثبات قیمت بود. یکی دیگر از این پروژه‌ها، Basis بود که با وجود جذب سرمایه ۱۰۰ میلیون دالری، در دسامبر ۲۰۱۸ و با نقض قوانین آمریکا بسته شد.
بیشتر رمز ارزهای ثابتی که از سال ۲۰۱۷ معرفی شدند، همچنان در مرحله راه اندازی باقی مانده‌اند. همچنین دو سوم این پروژه‌های شکست خورده، با پشتوانه طلا بودند؛ زیرا این پروژه‌ها باید حتما ثابت می‌کردند که طلای پشتوانه استیبل کاین‌شان در جایی ذخیره شده و به صورت امن نگهداری می‌شود. همچنین خودِ طلا یک دارایی باثبات نیست و دچار نوسانات قیمتی و فشار بازار می‌شود.
معایب استیبل کاین‌ها
سرمایه‌گذاران نیاز به اطمینان یافتن از پشتوانه استیبل کاین‌ها دارند. این قضیه هرگز به طور کامل اثبات نشده است. برخی شایعات می‌گویند که هیچ کدام از این ارزهای دیجیتل باثبات پشتوانه‌ای ندارند.
قیمت استیبل کاین‌ها لزوما ثابت نیست؛ با وارد کردن سرمایه توسط تریدرها در دالر جمینای (GUSD)، این ارز تاکنون چندین بار افزایش قیمت بیش از ۱ دالر داشته است. در اصل، بیشتر این سرمایه‌ها از تتر منتقل می‌شد (که خودِ USDT نیز قبلا در برخی صرافی‌ها با قیمت ۰.۵۱ دالر معامله می‌شد). بنابراین استیبل کاین‌ها را می‌توان “تا حدی باثبات” در نظر گرفت.
پرسش و پاسخ (FAQ)
- استیبل کاین چیست؟
استیبل کاین همانطور که از نامش پیداست، به منظور ثابت نگه داشتن ارزش پول در بازار پرنوسان ارزهای دیجیتل طراحی شده است. Stablecoinها انواع مختلفی دارند؛ مانند استیبل کاین‌های با پشتوانه ارزهای فیات، استیبل‌کاین‌های با پشتوانه طلا یا دیگر فلزات گران‌بها، رمزارزهای ثابت با پشتوانه دیگر ارزهای رمزنگاری شده و ارزهای باثبات الگوریتمی (بدون پشتوانه).
- آیا می‌توان با استیبل کاین‌ها کسب درآمد کرد؟
یکی از بهترین روش‌ها برای کسب درآمد با استیبل کاین ها، این است که پس از سرمایه گذاری در دیگر ارزهای دیجیتل و کسب سود، آن را تبدیل به یک ارز باثبات کنید تا ارزش پولتان حفظ شود؛ سپس بعد از این که قیمت ارز دیجیتل شده مورد نظر شما اصلاح یا ریزش کرد، دوباره با توکن استیبل خود آن را خریداری کنید.
- آیا استیبل کاین‌ها قابل استخراج هستند؟
استخراج استیبل کاین‌ها به آن روشی که متداول است و ما می‌شناسیم نیست. معمولا ارزهای باثباتی که پشتوانه جنس یا فیات دارند، به نسبت میزان ذخیره‌ای که دارند، توسط شرکت تولیدکننده ایجاد می‌شوند. توکن دای نیز تنها با وثیقه‌گذاری اتر در پلتفرم میکر و وام‌گیری دای قابل تولید است.
- آیا استیبل کاین‌ها بکسک پول خاصی دارند؟
بکسک پول استیبل کاین ها بسته به شبکه بلاک چینی که بر روی آن سوار شده‌اند، متفاوت است. مثلا برای ذخیره تتر، دای و ارزهایی که مبتنی بر بلاکچین ابتریم هستند، می‌توان از ولت‌های ERC20 استفاده کرد. بکسک پول‌هایی مثل متامسک، MyEtherWallet و لجر جزو بهترین و پرطرفدارترین بکسک پول‌ها برای این توکن‌ها هستند.
- استیبل کاین بایننس چیست؟
BUSD توکن استیبل صرافی بایننس است، که با پشتوانه دالر عرضه می‌شود. این ارز هم به صورت ERC20 و هم BEP2 و BEP20 عرضه شده است. در مجموع، ۱۳.۶ میلیارد توکن استیبل بایننس تولید شده است.
جمع‌بندی
در این مقاله، به پاسخ سوال استیبل کاین چیست پرداختیم و انواع پشتوانه‌ها و نحوه کارکرد آنها را بررسی کردیم. با انفجار بازار کریپتو در سال ۲۰۱۷، سرمایه‌گذاران به استیبل کاین‌ها احساس نیاز بیشتری کردند؛ زیرا امنیت بیشتری در میان نوسانات شدید بازار داشتند. در نیمه اول سال ۲۰۲۰، میزان عرضه Stablecoinها ۹۴ درصد رشد کرده بود و در ماه ژوئن همین سال، حجم معاملات آنها به ۱۱ میلیارد دالر رسید؛ البته قانون‌گذاران نیز آماده بودند. در سپتامبر ۲۰۲۰، آژانس کنترل ارز (OCC) آمریکا، به بانک‌های ملی و ذخایر فدرال اجازه داد تا ذخایر تولیدکنندگان استیبل کاین‌ها را بررسی کنند. به هر حال، ارزهای استیبل برای کنترل نوسانات شدید بازار کریپتوکارنسی‌ها به وجود آمدند. همچنین به خاطر این که خرید و فروش رمز ارزها با ارزهای فیات در برخی صرافی‌هایی مثل بایننس امکان پذیر نیست، استیبل کاین‌ها به کاربران اجازه دادند که به راحتی به خرید و فروش در صرافی‌ها بپردازند. این توکن‌ها در دسته بندی‌های متمرکز و غیرمتمرکز قرار می‌گیرند و با روش‌ها و پشتوانه‌های مختلفی کار می‌کنند.
